هزینه تحقیقات بازاریابی چقدر است؟

با تجربه ده سال براورد قیمت تحقیقات بازاریابی، راهکارهای زیادی را آزمودیم تا بهترین راهکار براورد قیمت طرح های تحقیقات بازاریابی را پیدا کردیم . در این مقاله به برخی از آنها اشاره می کنیم. یکی از دغدغه های اصلی صاحبان مشاغل و کسب و کارها، تعیین و براورد قیمت تحقیقات بازاریابی هست. چه کسب و کارهای کوچک، چه کسب و کارهای بزرگ مانند تاکسی اینترنتی اسنپ که ما مجری تحقیقات بازار تهران و شیراز بودیم، به این موضوع بسیار اهمیت می دهند. براورد نادرست هزینه تحقیقات بازاریابی، اغلب باعث انجام ندادن تحقیقات بازاریابی می شود. اعلام هزینه های گزاف یا براورد هزینه پایین هر دو به همان اندازه مخرب هستند. چرا که با هزینه های گزاف، انگیزه صاحبان کسب و کار برای انجام تحقیقات بازار کاهش می یابد و با براورد اشتباه و کم، دلایل اصلی و اهداف اصلی انجام تحقیقات بازار محقق نمی شود. نکته ای که در این نوشته به آن می پردازیم برخی از جوانب همین موضوع است.

شرکت ها و صاحبان مشاغل راهکارهایی را برای براورد هزینه تحقیقات بازاریابی انجام می دهند: یکی از این راهکارهها برگزاری مناقصه یا مناقصه محدود است. استعلام قیمت از دو یا چند شرکت که در زمینه تحقیقات بازاریابی فعالیت می کنند از رایج ترین روش هاست. مهمترین مشکلی که این روش دارد قیمت تعیین کننده سایر فاکتورهاست. کیفیت این نوع کار معمولا جای بحث دارد. اختلاف زیادی بین قیمت شرکت ها بنا به عدم اعلام قیمت پایه وجود دارد. در یک مناقصه در زمینه تحقیقات بازاریابی کسب و کارهای آنلاین ، قیمت های اعلامی از 30 میلیون تومان تا 300 میلیون تومان اعلام شده بود. برخی از دلایلی که باعث این اختلاف شدید قیمت ها می شود به خاطر 1- عدم شفافیت اهداف تحقیقات بازار از سمت کارفرما 2- عدم شفافیت اهداف تحقیق از نظر مجری 3- عدم اطلاع از پیشینه تحقیقات مرتبط یا موضوع 4-در نظر نگرفتن کیفیت کار و سوابق مجری راهکار دیگر شرکت ها تصویب بودجه های مشخص برای انجام تحقیقات بازار است. سال 1390 برای یک طرح ارزیابی تاثیرات اجتماعی احداث بزرگراه صدر، طبق دستورالعمل ها می بایست حدود 300 میلیون تومان برای ارزیابی و شناسایی پیامدهای منفی بزرگراه و تقویت پیامدهای مثبت بزرگراه در نظر گرفته می شد، ولی در نهایت یک مجری بدون سابقه فعالیت مرتبط ، با قیمت 20 میلیون تومان برنده مناقصه شد چرا که بودجه مصوب پیمانکار ان قسمت از پروژه ، فقط همین مقدار بود. نتیجه هم قابل حدس است.

یکی از مهمترین فاکتورهای تعیین قیمت تحقیقات بازار، محدوده پروژه است. طرح تحقیقات بازار در چه محدوده جغرافیایی لازم است انجام شود. یک شهر، یک منطقه، چند شهر محدوده جغرافیایی پروژه ارتباط مستقیمی با اهداف تحقیق دارد. در یک تحقیقات بازار که در مورد بازیافت و نوع دستگاههای بازیافت در ایران، برای شرکت ایتالیایی FIMIC انجام دادیم، برخی از مخاطبین هدف در اطراف شهرهای بزرگ بودند ولی در همین تهران در مناطق پایین شهر تمرکز خاصی بود. چرا که انبار دپو خیلی از پیمانکاران در مناطق پایین شهر بود. در شهرهای دیگر این موضوع پراکندگی بیشتری داشت. برخی از واحدهای بازیافت نزدیک مناطق صنعتی بودند. پس نمی توان در این مورد تحقیق بازار، بگوییم تهران منطقه مورد مطالعه است. با اینکه حدود یک سوم جمعیت ایران از بومهن تا استان البرز ساکن هستند. چون با مطالعه تهران و نواحی اطراف نمی توان به تصویر جامعی از این تحقیق رسید.

فاکتور بعدی تعیین قیمت، موضوع پروژه است. برخی جهت گیری یک سرمایه گذاری بزرگ را می خواهند در یک مقیاس کوچک تعریف کنند. گویی می خواهند به این موضوع دل خوش کنند که تحقیقات بازار هم انجام دادیم. پیشنهاد ما این است که تحقیقات بازار انجام ندهند. شیر بی یال و دم ، شیر نیست. نظر سنجی یک تحقیقات بازار نیست. پرس چو از چند نفر در همان صنف تحقیقات بازار نیست. خرید 4 تا فایل از اینترنت تحت عنوان بانک اطلاعات تحقیقات بازار نیست. چرا که تحقیقات بازاریابی می تواند همه مراحل قبلی را در خود داشته باشد. مصاحبه های کیفی هم داشته باشد. سرچ اطلاعات ، بررسی اسنادی، مصاحبه با افراد کلیدی صنعت، ماتریسی از دیتاها به وجود می اورد که حالا مهمترین گام تحلیل و دسته بندی اطلاعات است. پس طبیعتا موضوع پروژه و اهداف پروژه از مهمترین عوامل تعیین کننده قیمت تحقیقات بازار هستند.

عامل دیگر در تعیین قیمت پروژه زمان اجرای کار است. جذب سرمایه گذار یا اخذ تصمیمات ناگهانی توسط هیات مدیره شرکت ها، تحقیقات بازار را زیاد تحت شعاع قرار می دهد. تحقیقات ابتدای سال میلادی نیز از این دسته هستند. از 12 پروژه تحقیقات بازاری که برای شرکت های خارجی انجام شد، برخی از انها، محدودیت تایم داشتیم. پروژه های تحقیقات بازار شرکت ایسوزو درسال 94 در مورد طرح توسعه فروش موتور سیکلت و کامیونت های سه و نیم تا 5 تن ، کلا 20 روزه انجام شد. تحقیقات بازار مواد شیمیایی ساختمان در سال 95 حدود 25 روزه انجام شد. البته مدیرت زمان و استفاده از نیروهای با سابقه و مدیریت پروژه در یک کلام، مهمترین فاکتورهای اصلی برای همه پروژه ها به ویژه این گونه تحقیقات هستند.

برخی از پروژه های تحقیقات بازار نیاز به تهیه بانک اطلاعات پایه دارند.برای تهیه بانک اطلاعات پایه اغلب این تحقیقات، زمان و هزینه زیادی لازم دارد. شرکت BAT، شرکت بیریتیش امریکن توباکو، در سال 1390 بانک اطلاعات همه مغازه ها و دکه های سیگار فروشی را در سطح کشور جمع آوری کرد. که در سال 90 ه برای انجام قسمتی از کار با این شرکت افتخار همکاری داشتیم. برای سرشماری بنگاههای زودبازده در سال 1389 به 27 هزار بنگاه در سطح سه استان خوزستان، قم و کرمانشاه مراجعه شد و حدود 500 پرسشگر در این طرح ما را یاری کردند. چرا که تحلیل اصلی بعد از جمع آوری و پایش بانک اطلاعات خواهد بود.

راهکارهای زیادی برای براورد قیمت تحقیقات بازار وجود دارد اما به دو راهکار در اینجا اشاره می کنیم:

راهکار اول براورد قیمت تحقیقات بازار

تدوین سناریو های مختلف

برای انجام پروژه های تحقیقات بازار می توان سناریو های مختلفی با اهداف مختلفی تهیه کرد. به عنوان مثال در یک زمان مشخص با تعداد نمونه مشخص و در سطح محدوده های متفاوت، قیمت ها متفاوتی برای انتخاب داریم. انعطاف این روش بسیار بالاست. البته ارائه سناریو مختلف، مهارت بسیار بالایی می خواهد. چرا که یک تصمیم چند وجهی است و از طرفی سناریو ها باید جوابگو اهداف تحقیق باشند و روایی و اعتبار تحقیق هم زیر سوال نرود. بازار آبی ، آماده همکاری برای تعیین سناریو پروژه های تحقیقاتی شما هست

راهکار دوم

مشاوره

راهکار دوم برای انجام براورد قیمت تحقیقات بازار، مشاوره با افراد با تجربه است. تحقیقات جنبه های پنهان زیادی دارند که در حین انجام اشکار می شوند و در ان لحظات مجری تصمیم می گیرد که آیا سمت آن جنبه جدید برود یا نه؟ آیا هزینه های آن را متقبل شود یا نه؟ احتمالا این سوال به وجود می آید که چرا مجری؟ دلیل آن این است که آن جنبه ها در ابتدای کار اشکار نیستند و کار واگذار شده است و کارفرما به ان دسترسی ندارد. بله راهکارهایی وجود دارد که بتوان عنان کار را با نظارت بی رویه در دست داشت ولی آنچه جواب می دهد تعهد مجری به تخصص و حرفه و تعهد به کارفرماست. برای آشکار کردن و تهیه RFP یا لیست نیازمندیها ما در کنار شما هستیم تا با اختصاص مناسب ترین بودجه، بهترین نتیجه را بدست آورید برای درخواست مشاوره می توانید فرم مشاوره را تکمیل نمایید یا با ما در تماس باشید